همه عمر برندارم سر از این خمار مستی که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی
سعدی از جهت شعر اخلاقی و شعر نصیحت و پند در قله است.
مقام معظم رهبری
آئین مراسم بزرگداشت سعدی شیرازی با حضور مدیران دانشگاه و دانشکده و جمعی از اعضای هیأت علمی و کارکنان و دانشجویان، در روز سهشنبه 4 اردیبهشت ماه 1403 در تالار دکتر شریعتی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار گردید. این مراسم با تلاوت آیاتی از کلام الله مجید آغاز گردید و پس از شنیدن صلوات خاصه امام رضا (ع) و سرود جمهوری اسلامی، دبیر نشست آقای میلاد نورمحمدزاده از جناب آقای دکتر حسنی رئیس محترم دانشکده ادبیات و علوم انسانی برای ایراد سخنرانی دعوت به عمل آورد.
دکتر حسنی سخنان خود را با شعری از سعدی آغاز و ضمن خیر مقدم به حضار و قدردانی از تشریففرمایی استادان گروه ادبیات و دیگر گروهها، دانشکده ادبیات و علوم انسانی را قطب ادب و فرهنگ در شرق کشور عنوان کرد. ایشان به نقش سعدی و آثارش در علوم اجتماعی اشاره کرد و گفت در آثار سعدی به ویژه گلستان، توصیفی همـه جانبـه از نهادهـاي اجتمـاعی وجود دارد به گونهای که میتوان بیان داشت، سعدي با درایت سعی نموده تمامی بخشهای حیات فـردي و اجتمـاعی انسان را مـورد توجـه قرار دهد.
در ادامه جناب آقای دکتر سید جواد مرتضایی استاد گروه زبان وادبیات فارسی به جایگاه ویژه سعدی در تاریخ ادبیات کلاسیک فارسی اشاره کرد و دلیل این جایگاه را آثار بینظیر سعدی دانست. وی بیان داشت آثار سعدی تمام انواع قالبهای شعری را شامل میشود و به همین جهت بینظیر است. ایشان سعدی را استاد مسلم غزل عاشقانه فارسی دانست و گفت هیچ شاعری در تاریخ ادبیات فارسی در غزل عاشقانه به پای سعدی نمیرسد و اگر فردوسی در قرن چهارم عجم را با حفظ زبان فارسی زنده نگه داشت ما تداوم آن را در قرن هفتم در آثار سعدی میبینیم.
ایشان تثبیت قالب غزل و جای تخلص را از آنِ سعدی دانست و سخنان خود را با غزلی از سعدی به پایان رساند.
در ادامه جناب آقای دکتر سید مهدی زرقانی استاد گروه زبان و ادبیات فارسی پس از خواندن غزلیاتی از سعدی سخنان خود را با بیان دو مقدمه آغاز کرد و در مقدمه اول ادبیات فارسی را سرشار از حکمت شعری دانست وگفت شاعران در ایران به همان اندازه که شاعر هستند، حکیم هستند و در شعر کلاسیک پشت گزارههای احساسی و عاطفی، فلسفهای برای زیستن است. وی در مقدمه دوم به اهمیت وجود تناقض در آثار سعدی اشاره کرد و گفت همانقدر که سعدیِ گلستان و بوستان به انسان خدمت میکند، سعدیِ هزلیات هم به انسان مدرن خدمت میکند. وی کامل بودن سعدی را در جامع بودن روایاتی که از انسان الهی میدهد دانست و بیان داشت سعدی، انسان را به دلیل وجودی متناقض به رسمیت میشناسد. دکتر زرقانی منظومه فکری سعدی را به شکل مثلثی فرضی ترسیم کرد که یک ضلع این مثلث را مدیریت جامعه و کلید واژه آن را عدل و احسان و اخلاق فردی و اجتماعی را ضلع دیگر مثلث و کلید واژه آن، بعد زیست اخلاقی انسان و زندگی درونی و فرهیخته انسان را ضلع سوم و کلید واژه آن را عشق و زیبایی دانست. ایشان عشق و زیبایی در اشعار سعدی را نقطه مقابل خشونت و آن را در غزل سعدی به حدی دانست که انسان را به تعادل میرساند.
در پایان دبیر نشست آقای میلاد نورمحمدزاده، از گروه موسیقی دعوت کردند با نواختن سنتور و خوانش آوازی از اشعار سعدی زینت بخش این مراسم باشند.