گوشه ای از تاريخ شفاهي دانشگاه فردوسی مشهد به روايت تصوير ۱

ثبت تاريخ هر مردمي اين امكان را فراهم مي آورد تا كه آيندگان با درك بهتري به بررسي تاريخ يك ملت بپردازند و تلاش براي تبديل آنچه در فرهنگ گفتاري مردماني كه هركدام شاهد و يا عاملي در تحقق وقايع تاريخي دوران خود مي باشند، بايد در اين راستا  ديده شود و استفاده از علم تاريخ شفاهي نيز در همين رابطه معني پيدا مي كند .

از آنجا كه بيش از نيم قرن از ايجاد دانشكده ادبيات مشهد مي­ گذرد، مي­ توانيم از اين پس آن را به مثابه امري تاريخي در تاريخ معاصر لحاظ بنمائيم. از طرفي ديگر با توجه به اينكه دانشگاه فردوسي مشهد در دوره پيش از انقلاب در خراسان تنها مركز آموزش عالي موجود بوده و از ديگر سو به عنوان يك قطب علمي و فرهنگي در كشور شناخته مي­ شده است، دانشكده ادبيات و علوم انساني نقش پررنگي در تحولات اجتماعي و تاريخي خراسان و مشهد و بالتبع ايران داشته و دارد.

دانشكده ادبيات و علوم انسانی دانشگاه شاهد برآمدن و رشد و بالندگي شخصيت­هايي بوده است كه در تاريخ معاصر ايران تاثيرات بسزايي در تحولات علمي ـ فرهنگي كشور داشته­ اند كه مي­ توان به عنوان مثال از دكتر شريعتي، دكترفياض، دكتر يوسفي، دكترحائري و  ده­ها استاد، عالم، دانش پژوه و دانشجوي ديگر نام برد. وجود اين مركز دانشگاهي كه براي تدريس و تحصيل علوم جديد و آموزش بر اساس روشهاي نوين در محيط مذهبي و پايگاه تاريخي علوم ديني در مشهد مقدس  شكل گرفته بود، مي­ تواند موجب تأمل در چگونگي تعاملات و تاثيرات دانشكده ادبيات در محيط پيراموني خود باشد.

بررسي و ضبط و جمع آوري خاطرات و نظرات درس آموختگان اين مركز علمي از زبان مرتبطين با دانشكده در حوزه­هاي مختلف آن از اساتيد تا دانشجويان ـ كه بعضي درگذشته­ اند و يا اكنون به طور متوسط بيش از هفتاد سال از عمرشان گذشته و در قيد حيات هستند ـ ضرورتي است كه بايد هر چه زودتر به آن پرداخته شود. بنابراين با توجه اينكه از نسلهاي اول دانش آموختگان و اساتيد و مرتبطين با دانشكده ادبيات هيچ خاطره و سند مكتوب جامعي كه ابعاد مختلف را در نظر بگيرد، باقي نمانده و تاكنون هيچ فرد و يا نهادي به تدوين جامع آن نپرداخته است؛ به نظر مي­ رسد با توجه به كهولت سن كثيري از اين عزيزان، با تكيه بر روش تاريخ شفاهي و گردآوري و تدوين اسنادي اين ميراث ارزشمند، مي توان به اين  ضرورت پاسخ متناسبي ارائه نمود.

چرا كه تاريخ چيزي جز سند نيست و هر چقدر قلمرو اسناد گسترده ­تر باشد، تاريخ عيني­ تر نگاشته مي­ شود و امكان بازسازي ارزش ها و نگرش­ ها و كنش­ هاي گذشتگان براي آيندگان پديد خواهد آمد. عكسها نقش غير قابل انكاري در تدوين تاريخ شفاهي و مستند سازي پروژه ها دارند.

تصوير ذيل مربوط به جشن دانش آموختگي مرحوم سيد محمد نظري هاشمي دانشجوي كارشناسي تاريخ دانشگاه در دهه چهل و استاد درگذشته گروه تاريخ در دهه هاي 60 و 70 مي باشد.  

در عكس شادروان دكتر علي شريعتي استاد گروه تاريخ دانشكده ادبيات و علوم انساني، دكتر سيروس سهامي اولين رئيس انتخابي دانشگاه بعد از انقلاب اسلامي، دكتر رامپور صدر نبوي استاد گروه علوم اجتماعي و دكتر مسعود فرنود و مرحوم سيدمحمد نظري هاشمي از گروه تاريخ شناسيايي شدند.

اين عكس متعلق به سال 1348 مي باشد و با مساعدت دختر مرحوم استاد نظري هاشمي در اختيار واحد تاريخ شفاهي دانشگاه فردوسی مشهد مستقر در دانشكده ادبيات و علوم انساني قرار گرفت.

ارسال کننده خبر: نوعي