همایش ملی«ابعاد نظری و کاربردی توسعه و امنیت پایدار مناطق مرزی با رویکرد آمایشی»برگزار شد
همایش ملی «ابعاد نظری و کاربردی توسعه و امنیت پایدار مناطق مرزی با رویکرد آمایشی» توسط انجمن ژئوپلیتیک ایران، دانشگاه فردوسی مشهد و شعبه خراسان رضوی انجمن ژئوپلیتیک ایران با همکاری تعدادی از سازمان‌ها و مراکز در7 و 8 آبانماه 1399 در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در سه بخش افتتاحیه، ارائه مقالات (بصورت مجازی) و اختتامیه برگزار گردید.
در نخستین سخنرانی افتتاحیه همایش، آقای دکتر کافی رئیس دانشگاه فردوسی مشهد، با بیان حساسیت و ضرورت اهمیت مناطق مرزی در سراسر جهان، ضمن استقبال از برگزاری همایش مذکور، افزودند: خداوند تمام کائنات را یک کاسه و بدون مرز آفریده و آرمان انسان امروز، این است که روزی هیچ مرزی وجود نداشته باشد. ایشان تصریح کردند: در کشور ما بحث مرز و مرزبانی بدلیل جایگاه ژئوپلیتیکی ایران در طول تاریخ، همواره از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. مرز ها را می‌شود با سرکوب و زور و قدرت هم کنترل کرد اما رضایت و شادمانی مرزنشینان در گرو توسعه و برخورداری آنهاست که امنیت و پایداری مرز ها را به همراه خواهد داشت.
آقای دکتر اعظمی دبیر علمی همایش، با اشاره مختصری به فلسفه و چیستی و چرایی برگزاری همایش، عنوان کردند: مرز در ادبیات جغرافیای سیاسی و به طور کلی، به خطوطی اطلاق می‌شود که قلمرو یک کشور را مشخص می‌کنند. کشور ایران با داشتن 15 همسایه، 16 استان مرزی و 106 شهرستان مرزی یکی از کشورهای خاص در این زمینه در جهان محسوب می شود. وقتی سخن از مرز به میان می‌آید، مهمترین چیزی که به ذهن خطور می‌کند امنیت و سطح توسعه یافتگی آن است. اغلب شهرهای مرزی ما از لحاظ توسعه یافتگی تفاوت معناداری با شهرهای مرکزی دارند. این مناطق اغلب به دلیل دوری از مرکز در اولویت طرح‌های توسعه‌ای قرار نمی‌گیرند و با مهاجرت، فقر، بیکاری، کولبری، کم آبی و.... دست و پنجه نرم می کنند.
ایشان پیوند دیالکتیک توسعه و امنیت را یکی از مهمترین نکات مغفول مانده در سطح جهانی مطرح کرده و گفتند: توسعه پایدار علاوه بر اینکه مستلزم امنیت پایدار و فراگیر است، خود نیز در تثبیت امنیت پایدار موثر است.
آقای دکتر صفوی، رئیس انجمن ژئوپلیتیک ایران و رئیس همایش، با سخنرانی تحت عنوان، مدیریت جامع مرزی، بایسته‌های امنیتی و توسعه پایدار مبتنی بر آمایش، عنوان کردند: تاریخ نشان داده بیشترین تنش‌ها در کشورهایی صورت گرفته که بیش از 4 همسایه داشته اند، حال آن که کشور ما دارای 15 همسایه است و همواره در طول تاریخ مورد حملات مرزی قرار گرفته است. بر این اساس امنیت مرز ها باید یکی از اساسی‌ترین اهداف حکومت باشد.
ایشان اضافه کردند امام سجاد (ع) در دعای 27 صحیفه سجادیه می فرمایند:"خداوندا حفظ فرما مرزهای مسلمانان را به عزت خودت و یاری فرما مرزبانان را به نیروی خودت " و حفاظت مرزها را با دو کلیدواژه اساسی عزت و قدرت که یادآور شکست ناپذیری و قدرت مادی و معنوی می باشد تعریف کرده‌اند.
دکتر صفوی سخنان خود را حول دو محور" عوامل و شاخص‌های اساسی در چگونگی شکل‌گیری و مدیریت جامع مرزها" و "امنیت مرزها در محیط ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی" پیش برده و در انتها خاطر نشان کردند: دشمنان ما در کشورهای همسایه مستقر شده و در صدد رساندن آسیب امنیتی به کشور می باشند. بنابراین توجه به توسعه و امنیت پایدار مرزهای کشور بسیار با اهمیت می نماید.
خانم دکتر میرحیدر عضو هیات موسس انجمن ژئوپلیتیک ایران تحت عنوان « نکاتی چند درباره وضعیت حقوقی ایران در دریای خزر» سخنرانی کرد.سپس آقای مهندس سلیمانی‌مهر مشاور مدیر عامل پالایشگاه شهید هاشمی‌نژاد در حوزه انرژی در منطقه CIS، تحت عنوان «اثربخشی فعالیت‌های شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد بر ثبات امنیتی و اجتماعی منطقه مرزی سرخس» بیاناتی داشت. آقای دکتر محمدحسین پاپلی یزدی عضو انجمن ژئوپلیتیک ایران، تحت عنوان «فرصت‌ها و چالش‌های پیش رو در مناطق مرزی سخنرانی کرد. سخنرانی آقای دکترگودرزی فرمانده مرزبانی ناجا تحت عنوان «امنیت پایدار، توسعه و آمایش سرزمین» در ادامه همایش ارائه شد. آقای دکتر محمدرضا حافظ‌نیا استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس تحت عنوان «پایداری ابدی بنیان فلسفی مرز ها» و آقای دکتر فخری رئیس سازمان جغرافیای نیروهای مسلح تحت عنوان «کاربردهای فناوری ژئوماتیک در توسعه و امنیت مناطق مرزی» سخنرانی هایی را به طور جداگانه داشتند. سپس آقای صدیقی‌فر سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در هرات تحت عنوان «الزامات عملیاتی در کاربست سیاست همسایگی، با تاکید بر تمرکز بر تغییر مفهومی کارکرد مرزها» سخنرانی نمود. در ادامه آقای دکتر عیسی ابراهیم‌زاده رئیس انجمن جغرافیا و برنامه‌ریزی مناطق مرزی ایران تحت عنوان «تحلیلی بر متغیرهای تاثیرگذار و راهبردهای پایداری امنیت و توسعه در منطقه قومی-مذهبی جنوب خاوری ایران» بیانات ارزشمندی ارائه کرد. و در آخر هم سخنرانی آقای دکتر قصری رئیس پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی ناجا تحت عنوان «آینده‌نگری به امنیت و توسعه پایدار مرز بر پایه الگوی بیانیه گام دوم انقلاب» پایان بخش همایش بود.
